Netykieta czyli jak zachowywać się w sieci.

Dziś praca w sieci stała się codziennością. Powiem więcej sieć stała się miejscem komunikacji, wymiany poglądów i myśli. Codziennie komunikujemy się przez Internet. A przynajmniej wysyłamy kilka maili (jeśli nie służbowych to prywatnych). W tej pięknej nieskrępowanej, wydawać by się mogło, przestrzeni obowiązują jednak pewne zasady przy pisaniu. Jest to tzw. netykieta i o niej będzie dzisiejszy wpis.

Co to właściwie jest netykieta?

Jak napisałem wyżej netykieta to pewien zbiór zasad przyzwoitego zachowania, których przestrzeganie jest mile widziane przez społeczność internetową. Dotyczy ona wielu sfer korzystania z Internetu od wspomnianych już maili po dyskusję na forach internetowych skończywszy.

Są to zasady nieformalne- nie ma jednego kodeksu, gdzie wymieniono by wszystkie zasady związane z etykietą w Internecie– nota bene stąd pochodzi nazwa będąca zbitką etykiety ze angielskim net, czyli sieć. Jako, że jest nieformalna nie ma też tak naprawdę kary za jej złamanie, nie mniej może się to skończyć w najgorszym razie przysłowiowym „banem” w wypadku forum internetowego, lub innej usługi internetowej.

Netykieta podobnie jak etykieta wywodzi się wprost z ogólnych zasad przyzwoitości.

Netykieta na forach internetowych/ grupach dyskusyjnych, komunikatorach.

Dobra powiedzieliśmy sobie o tym czym jest etykieta w sieci w sposób ogólny. Teraz przejdźmy do szczegółów.

Pierwszą i najważniejszą moim zdaniem zasadą netykiety w tym względzie jest odnoszenie się z szacunkiem do współdyskutantów. Jest to też często największy grzech polskich forów i komentarzy. I nie chodzi tu li tylko o nie używanie wulgaryzmów a o stosowne zwracanie się do danej osoby. Zgodnie z panującymi zasadami możemy się do niego zwracać po nicku lub po imieniu(jeśli wyrazi na to zgodę) ale nigdy po nazwisku.

Forma i treść

Ponadto należy dostosować formę do treści- piszmy w miarę krótkie wypowiedzi, wnoszące coś do dyskusji i koniecznie na dany temat- OT(Off Topic). Zanim założysz jakąś dyskusję sprawdź w wyszukiwarce czy dany temat nie był już poruszany. Dublowane tematy są przeważnie usuwane z forów. Nie pisz postów używając wyłącznie wielkich liter – Wciśnieńcie Caps Locka jest w Internecie równoznaczne z wykrzyknikiem. Jeśli piszesz z permanentnie wciśniętym CAPS LOCK to na pewno nie ujdzie to uwadze moderatorów na forum. Nie zaleca się też stosowania HTML- bez zgody moderatorów i umieszczania w nich dużych załączników.

Nie spamuj

Kolejny „błąd” to spamowanie. Widzimy to przeważnie w komunikatorach. Powiedziałem o krótkich wypowiedziach ale nie oznacza to, że mamy na forum, czy w komunikatorze pisać posta pod postem- Nie spamujmy!!! Nie wiem jak was ale mnie irytują osoby, które np. na Facebooku piszą mi wiadomość w konwencji np.

Stary

Widziałeś to?

<link do wideo/ artykułu etc. >

Taką wiadomość z powodzeniem można przecież zmieścić w jednym poście, co później jest też łatwiejsze do wyszukania. Podobnym co do istoty zjawiskiem jest tzw. Flooding. Nie zaleca się też cross-postingu – czyli zamieszczania identycznych postów na kilku forach internetowych.

Nie trolluj.

Jeśli mówimy o spamingu i floodingu to do tej dwójki należy zaliczyć jeszcze Trolling. Jest to celowe wpływanie na innych uczestników konwersacji w celu ich ośmieszenia lub obrażenia. Efektem takiego zachowania jest najczęściej wywołanie kłótni. Troll(bo tak określa się takich ludzi) najczęściej wrzuca jakiś kontrowersyjny post po czym agresywnie odpowiada zarówno na merytoryczną jak i agresywną wypowiedź adwersarza, co tylko potęguje kłótnie na forum.

Nie zawieraj w swoich postach/ wiadomościach treści sprzecznych z prawem.

Ten punkt wspominam z kronikarskiego obowiązku, bo rozumie się on samo przez się. Czego nie należy publikować w Sieci w Polsce? Listę tematów znajdziecie choćby tutaj.

Czytaj FAQ i regulaminy.

Jeśli chodzi o netykietę związaną z forami, komunikatorami, i innymi formami komunikacji zbiorowej w sieci, to grzechem większości jest nie czytanie regulaminów i najczęściej zadawanych pytań (FAQ). Opłaca się to jednak robić. Po pierwsze bo sami zobaczymy jakie zasady netykiety panują w konkretnym miejscu Internetu. Po drugie dlatego, że w ten sposób mamy broń na pokazane wyżej złe zjawiska, które są codziennością w sieci, a wynikają z tego, że Internet daje poczucie anonimowości, co nota bene nie jest do końca prawdą- jesteśmy bowiem do wyśledzenia np. poprzez adres IP, z którego korzystamy.

Netykieta w wiadomości email

Po krótkim omówieniu netykiety na forach i w komunikatorach przyszedł czas na email. To miał być pierwotnie temat całego mojego tekstu ale zdecydowałem, że warto zająć netykietą jako całością, a nie tylko tym jednym jej wycinkiem. Ogólne założenie przy netykiecie jest takie, że do emaila podchodzimy jak do zwykłego listu, który wysyłamy w formie papierowej. Osobiście uważam też, że w wypadku email należy stosować rozgraniczenie na korespondencję służbową i prywatną.

Po pierwsze adres email.

Tak, to zaczyna się już tutaj. Mamy bowiem do czynienia z klasycznym schematem nadawcy i odbiorcy. Najlepiej zgodnie z zasadami netykiety stosować adresy zawierające imię i nazwisko danej osoby. Dozwolone są różne formaty takich adresów jak np. imię.nazwisko@domena.com lub imię-nazwisko@domena.com jak również zawierające skróconą formę imienia np. w postaci pierwszej litery (i.nazwisko@domena.com). W wypadku korespondencji do firm dopuszczalne są również adresy ogólne takie jak info@domena.com czy inne.

Nie zalecane jest natomiast(w wypadku korespondencji służbowej) stosowanie adresów zawierających jakieś zdrobnienia i spoufalenia – wszyscy przynajmniej raz dostaliśmy maila z takiego adresu.

Tak jak mówiłem należy wykazać również zdrowe podejście do tematu. Pamiętajmy też,żeby zawsze wypełnić pole temat wiadomości- wiadomości bez tematu mogą łatwo zgiąć w gąszczu maili. Jeśłi wysyłamy danego maila do więcej niż jednej osoby to netykieta mówi, żeby osoby te umieszczać w zakładce Ukryte do wiadomości UDW, czyli w ukrytej kopii.

Ok, to teraz treść.

Po adresie email kolejną rzeczą na którą zwracam uwagę w wiadomości jest jej treść. Zacznijmy od początku.

Pierwsza i najważniejsza zasada pisania maila to pomyśl zanim napiszesz. Wysłanego maila nie można bowiem cofnąć. Kiedy już przejdziesz ten proces i wiesz co napisać to zależnie od stopnia zażyłości należałoby jakoś rozpocząć konwersację. W wypadku korespondencji służbowej zaleca się formy oficjalne (Szanowny Panie , Szanowna Pani, Szanowni Państwo, Szanowna Pani Doktor, Szanowny Panie Prezesie etc.) lub formy przywitania stosowane w rozmowie (Dzień dobry, Dobry wieczór etc.).

Nie należy natomiast zaczynać od sformułowania Witam, Wynika to z tego, że sugeruje ono nierówność relacji stron. Sformułowanie Witam/Witamy używane jest bowiem przez gospodarzy jakiegoś miejsca np. może być użyte przez komisję egzaminacyjną wobec egzaminowanego ale nie odwrotnie.

Następnie przechodzimy do głównej części wiadomości gdzie naszym zadaniem powinno być jak najbardziej lakoniczne przekazanie informacji. Nie wiemy bowiem czy nasz odbiorca będzie odbierał naszą wiadomość na smartphonie, tablecie czy innym urządzeniu. Jeśli chodzi o język jakim powinniśmy się posługiwać to powinien być on dostosowany do tego, którym posługuje się nasz rozmówca. Nie powinno się z jednej strony stosować wyrafinowanego słownictwa w korespondencji z osobą która odpowiada nam w sposób potoczny. Musimy natomiast też uważać na to, żeby nie przesadzać w drugą stronę i zbytnio spoufalać się z naszym rozmówcą. Należy zachować złoty środek.

Zakończenie

Po głównej części wiadomości następuje czas na jej zakończenie. I tutaj znów powinniśmy postępować zgodnie ze stopniem zażyłości. Formalnie możemy stosować formy: Z poważaniem, Pozdrawiam. Mniej formalnie skrótowe formy np. Pzdr.

Jeśli zaś chodzi o stopkę wiadomości powinna ona mieć ok. 4 linijek. Powinno się w niej znajdować Imię i nazwisko, stanowisko, nazwę i adres firmy i nr telefonu. W wypadku korespondencji prywatnej wystarczy np. samo imię zamieszczone w stopce.

Jeśli odpowiadamy na wiadomość to nasz tekst powinien się znaleźć pod cytowanym fragmentem. W przypadku długiej wiadomości przy odpowiedzi dopuszczalne jest jej podzielenie na mniejsze części i odpisanie po cytowaniu konkretnej części.

Podsumowanie

Reasumując netykieta jest czymś czego co prawda nie musimy stosować ale powinniśmy znać. Szczególnie przy korespondencji służbowej. Jak pisałem wcześniej nie są to normy formalne i nie ma kar za ich nie stosowanie. Natomiast z własnego doświadczenia wiem, że to czasami pomaga. Spotkałem się np. z osobami, które jeśli użyło się wobec nich słowa Witam w wiadomości potrafiły na nią nie odpowiedzieć. Warto więc poświęcić trochę czasu na dopracowanie czy to wiadomości czy postu przed jego wysłaniem.

A czy wy stosujecie netykietę. A może znajdziecie coś o czym nie napisałem(Starałem się w miarę kompleksowo podejść do tematu, ale jestem tylko człowiekiem i mogło mi umknąć)? Zapraszam do dyskusji w komentarzach.